پوشاک ملي؛ نماد خودباوري ايراني
1391/02/02
اهميت نوع پوشش بومي و نقش آن در جامعه: پوشاک و نوع پوشش يک ملت نماد فرهنگ، تمدن، اخلاقيات، آداب و رسوم، ميزان علاقه مندي و رغبت عمومي مردم به سنن و فرهنگ تاريخي خود است. يکي از عواملي که از طريق آن مي‌توان باورها، اعتقادات و نوع معيشت و ديرينگي تمدن يک سرزمين را شناخت، نوع البسه و پوشاکي است که مردم آن سرزمين، استفاده مي‌کنند. پوشاک و لباس سنتي جايگاه و اهميت زيادي از لحاظ و ابعاد مختلف داراست. از يک سو، نشانگر فرهنگ و تمدن سرزمين است و از طرف ديگر ميزان ارزش و احترامي را که مردم براي پوشش سنتي و بومي خود قائل هستند، نشان مي‌دهد. پايبندي به پوشاک ملي، نماد رغبت و علاقه مردم به سنت و آداب و رسوم خود مي‌باشد
.
در سطح جهاني نيز از پوشاک و البسه سنتي و ملي به عنوان معيار و ملاکي مهم جهت شناخت فرهنگ و اخلاقيات مردم آن سرزمين استفاده مي‌گردد. همچنان که براي شناخت يک فرد، قبل از آنکه اخلاق باطني او را شناخت، از روي ظاهر و نوع پوشش او نيز مي‌توان درک کرد که چگونه شخصيت و اخلاقياتي دارد. تنوع شکل پوشش مي‌تواند از جنبه هاي مختلفي صورت گيرد، گاهي نوع لباس متناسب با فرهنگ و قوميت هاي مختلف صورت مي‌گيرد و گاهي شرايط محيطي يا اقليمي در شکل و کيفيت پوشش ديده مي‌شود. در کشور ايران متناسب با ادوار مختلف تاريخي و پيشرفت نساجي، پوشش و لباس مردم نيز تغيير مي‌يافت، ولي در همه اشکال، نوعي حجاب در پوشش مردان و زنان ديده مي‌شد
.
نقش پوشاک ملي در توليد داخلي و اقتصاد: علاوه بر اينکه نوع پوشاک نمايانگر فرهنگ و تمدن يک جامعه است، از لحاظ اقتصادي و مسائل توليدي نيز اهميت دارد. در واقع در حمايت از توليد ملي نيز مي‌توان يکي از جايگاههاي مهم و اساسي را به داخلي نمودن توليدات پوشاک و البسه داد. در نگاه اول، اين مسئله آسان به نظر آيد، ولي مسئله پيچيده‌اي است. اگر پوشش و لباس ميليونها مردم در يک کشور، توسط توليدات و کارگاههاي داخلي همان کشور توليد گردد، از لحاظ اقتصادي و افزايش توليد ملي بسيار مهم مي‌باشد.
توليد پوشاک و لباسهاي مورد نياز مردم در داخل کشور، نه تنها اقتصاد جامعه را شکوفا مي‌سازد، بلکه باعث حفظ جنبه هاي نمادين و سنتي لباس و حفظ فرهنگ بومي مي‌شود، امري که کشورهاي ديگر قادر به تشخيص و حفظ آن در روند توليد نيستند. مردمان و توليد کنندگان ديگر جوامع، هرگز نمي‌توانند جنبه هاي تاريخي و بومي را در توليد لباس و پوشاک جامعه‌اي ديگر رعايت کنند، لذا اين البسه هرگز نمي‌تواند کيفيت و زيبايي لباس ملي توليد شده در سرزمين مادري را داشته باشد. از طرف ديگر توليد پوشاک بومي و سنتي در داخل کشور، باعث شکوفايي اقتصاد و به حرکت درآمدن چرخهاي اقتصاد مي‌شود و اين مسئله موجب اشتغالزايي و رفع بيکاري در جامعه مي‌گردد، در نتيجه سرمايه جذب توليدات داخل کشور مي‌شود
از آنجا که در جامعه ما، استفاده از لباس خارجي و نوع پوشش کشورهاي بيگانه مرسوم شده، اين مسئله علاوه بر بعد اقتصادي، تبعات و پيامدهاي فرهنگي مختلفي را به دنبال دارد. يک ملت ابتدا لباس يک فرهنگ بيگانه را پذيرش مي‌کنند، در مراتب بعدي به صورت يک فرايند ناخودآگاه خود را ملبس به اخلاقيات، باورداشتها و هنجارهاي فرهنگ بيگانه مي‌نمايند و بدون آنکه خود متوجه گردد، به ابزاري براي تبليغ فرهنگ بيگانه و بازار مصرفي کشورهاي غرب تبديل مي‌شود. اين نوع پوشش (به سبک کشورهاي بيگانه) مطمئناًً با فرهنگ بومي و محلي متضاد بوده و آن را دگرگون کرده و باعث اضمحلال فرهنگ و اخلاق ملي مي‌شود. در حالي که لباس و پوشش بومي و محلي، از ورود لباسهاي مستهجن غربي جلوگيري کرده و اخلاق ملي و امنيت جامعه را تقويت و از ناهنجاري و جرايم اخلاقي جلوگيري مي‌نمايد.
راهکارها: در اين زمينه رويکردهاي مختلفي وجود دارد، اولاً توليد ملي در زمينه پوشاک و البسه را افزايش دهيم و از توليدات کارگاهها در زمينه پوشاک ملي حمايت كنيم كه، نقش اصناف در اين‌باره بسيار مهم مي‌باشد، اصناف بايد حمايت هاي مالي لازم را در اختيار توليديها و کارگاههايي قرار دهند که در زمينه توليدات داخلي و بومي فعاليت اقتصادي دارند، سپس با نظارت بر فعاليت توليدي، کيفيت لباسهاي محلي و بومي را افزايش دهند تا اقبال عمومي و مردمي در جهت استفاده از توليدات داخلي زياد شود. مسئله طراحي لباس نيز مهم است. علاوه بر آنکه نمايانگر آداب و رسوم و نوع فرهنگ يک اجتماع باشد ، بايد بهروز و جوان پسند بوده و بتواند تنوع و شادابي را نيز القا نمايد.
در همگاني نمودن لباس محلي و ترويج آن در بين مردم، تبليغ بسيار مهم است. لذا هزينه تبليغ بايد تقليل به نحوي يابد تا همه توليديها و حتي يک کارگاه کوچک بتوانند خود را معرفي کنند و در رقابتي برابر بتوانند محصولات و کالاهاي توليدي خود را تبليغ نمايند. رسانه هاي ملي بايد تعرفه و تخفيف ويژه‌اي براي تبليغهاي مربوط به حمايت از توليد ملي ارائه نمايند و براي توليد کنندگان پوشاک محلي که در حمايت از توليدات داخلي فعاليت دارند، تخفيف هاي تبليغاتي لازم را ارائه دهند. مردم بايد اول کالاي ايراني را از طريق تبليغات بشناسند تا بتوانند آن را خريداري نمايند.
مسئله تبليغ بخصوص از لحاظ جهاني بسيار مهم است، کشورهاي خارجي، هزينه هاي هنگفتي را در جوامع جهان سوم صرف تبليغ مي‌کنند و محصولات و توليدات خود را از طريق همين تبليغها، وارد بازارهاي جهاني کرده‌اند، اما در کشور ما کارگاههاي کوچک داخلي قادر به تبليغ توليدات خود در کشور خودشان نيستند. در اين زمينه نقش شبکه بازار بسيار مهم مي‌باشد. لذا هزينه تبليغ بايد در حدي تقليل يافته و مقرون به صرفه باشد که تمامي توليدکنندگان کوچک پوشاک، بتوانند محصولات خود را ارائه نمايند.
بايد اين مسئله را در نظر داشت که حمايت از توليد ملي مختص کارخانه هاي بزرگ و مربوط به توليدات وسيع نيست، بلکه توليدات و کارگاههاي کوچک در اين امر نقش زياد دارند و بايد بتوانند خود را از طريق شبکه هاي استاني و روزنامه هاي محلي معرفي کنند. سازمانها و نهادهاي دولتي مربوط به توليد پوشاک مي‌توانند با ايجاد نمايشگاهها و جشنواره هاي ماهانه، فصلي و سالانه و با اجاره ارزان و پايين غرفه‌ها براي توليدات بومي و محلي از توليد ملي حمايت نمايند و در مقابل توليد کنندگان پوشاک، بهترين نوع و کيفيت لباس و البسه محلي و بومي را ارائه نمايند که به طور کامل نماد فرهنگ و شخصيت ملي جامعه باشد.
معصومه نعمتي
http://www.majidbahrambeiguy.at/gallery-galerie-galerie-negar-xane/07.html